Numer VIN pojazdu – co oznacza i gdzie go znaleźć?

Podczaskupowania pojazdu, jeszcze przed formalnym zatwierdzeniem umowy, zazwyczaj przeprowadza się kontrolę numeru VIN samochodu – i źle z niej nie skorzystać. Poproszenie o nr VIN sprawia, że zakup auta używanego staje się jeszcze lepiej przemyślaną decyzją. Mając ten numer, możemy zdobyć więcej informacji na temat historii samochodu i dodatkowo upewnić się, czy wybrany model spełnia nasze oczekiwania. By dowiedzieć się, co oznacza numer VIN, trzeba sprawdzić, czym jest i jakich informacji oprócz historii auta nam dostarcza. Co oznaczają poszczególne litery i cyfry VIN? Dowiesz się z naszego artykułu.

Numer VIN: co oznacza?

Nr VIN samochodu jest pomocny przy zakupie auta, zwłaszcza używanego. Jednakże co dokładnie oznacza ten skrót? Nr VIN to akronim od Vehicle Identification Number, czyli w spolszczonej wersji: numer identyfikacyjny pojazdu. To unikalny kod nadawany przez producenta danego auta. Każdy samochód ma swój własny VIN. Zgodnie z międzynarodowym standardem składa się z siedemnastu cyfr, choć – warto przypomnieć – kiedyś ta sekcja nie była tak wystandaryzowana. Różni producenci nadawali własne kody, a ich długość nie była jednolita, co komplikowało właściwy odczyt numeru VIN samochodu. Teraz jest to znacznie prostsze. Dzięki VIN-owi możemy sprowadzać samochody zza granicy, dokładnie znając ich wady i historię. Czym jeszcze warto się zainteresować w sprawach związanych z numerem VIN?

Jak poprawnie odkodować numer VIN samochodu?

Ustaliliśmy, że nr VIN pojazdu składa się z siedemnastu cyfr. Kluczowa dla VIN-u jest umiejętność poprawnego odczytania poszczególnych segmentów kodu. W VIN-ie nie znajdziemy liter „O" i „I", bo mogłyby się mylić z cyframi „0" i „1". Zamiast tego znajdziemy ciąg liter i cyfr, z tym że litery zawsze są na początku. Dlaczego? Odpowiedź kryje się w budowie nr VIN. Co wchodzi w jego skład?

1. Światowy Identyfikator Producenta (WMI) – określa producenta pojazdu. Na przykład skrót „ZAR" dotyczy m.in. pojazdów marki Alfa Romeo.
2. Sekcja opisująca pojazd (VDS) – to ciąg cyfr określający typ pojazdu.
3. Sekcja Identyfikatora Pojazdu (VIS) – to już konkretny i unikalny numer identyfikacyjny danego modelu.

Analizując informacje zawarte w poszczególnych sekcjach VIN-u, możemy poznać dane techniczne oraz charakterystykę pojazdu. To kombinacja tych trzech części – 

WMI/VDS/VIS – tworzy pełen numer VIN pojazdu.

Numer VIN może być niewidoczny, zwłaszcza w miejscach podatnych na korozję. Może pomóc preparat do usuwania rdzy i nacieków cementowych. Na zdjęciu: produkt marki Tenzi.

Numer VIN auta i jego dane techniczne

Czy numer VIN jest zawsze taki sam? Teoretycznie tak. Jednak w praktyce są pewne różnice. Na przykład dopuszczalnym alfabetem stosowanym w numerach VIN jest nie tylko łaciński, ale i arabski. Natomiast cyfry zawsze są arabskie. Minimalna wysokość znaków musi wynosić 7 mm. Jeśli chodzi o motocykle i motorowery, ta wartość jest niższa i nie może być mniejsza niż 4 mm. Warto zauważyć, że w skład numeru VIN samochodu nie wchodzą litery „O" i „I" oraz „Q". Ponadto kod nie może zawierać myślników, gwiazdek ani innych znaków specjalnych. To ważne informacje dotyczące standardów technicznych związanych z numerem identyfikacyjnym pojazdu. Czas rozkodować poszczególne segmenty kodu. Co oznacza nr VIN?

WMI w kodzie VIN – o czym informuje?

Pierwszą sekcją numeru VIN pojazdu jest World Manufacturer Identifier (pol. Identyfikator Producenta Światowego). Ten segment to trzy pierwsze miejsca VIN-u. Składa się z trzech znaków, które mogą być zarówno literami, jak i cyframi, choć częściej są to litery. Identyfikator jest nadawany indywidualnie dla każdego producenta przez odpowiedni urząd państwowy związany z miejscem siedziby producenta. Mimo że pierwsze trzy litery wyznacza dany obszar, regulacje dotyczące ich doboru są zawarte w normach ustanowionych przez International Organization for Standardization (ISO). Na straży VIN-ów stoi też SAE, czyli Society of Automotive Engineers, które ma swoich przedstawicieli w wielu krajach na całym świecie. Początkowe oznaczenie odnosi się do strefy geograficznej, a kolejne dwa identyfikują kraj i producenta w danym państwie. Warto wspomnieć, że dla marek produkujących mniej niż 500 pojazdów rocznie stawia się cyfrę 9 na trzecim miejscu numeru VIN. Dodatkowe oznaczenia są nadawane przez S.A.E.

Czym jest VDS w numerze VIN?

Część numeru VIN zwana Vehicle Descriptor Section (pol. Sekcja Opisu Pojazdu) obejmuje sześć znaków zajmujących miejsca od 4 do 9. W tym fragmencie producent zakodowuje informacje dotyczące typu pojazdu, zastosowanej platformy, modelu, stylu nadwozia czy (opcjonalnie) typu silnika (wówczas na pozycji 8). Segment VDS jest kluczowym elementem specyfikacji technicznej pojazdu. Miejsce dziewiąte (od początku numeru VIN) pełni rolę znaku kontrolnego.

VIS – ostatni segment numeru VIN auta

Sekcja VIS, czyli Vehicle Identifier Section, zajmuje miejsca od 10 do 17 w numerze VIN pojazdu. Składa się ona z ośmiu znaków, z których druga połowa to wyłącznie cyfry. Numer VIS to unikalny identyfikator konkretnego egzemplarza. W tej sekcji producenci umieszczają informacje o roku produkcji i oznaczeniu fabryki, kolejno na pierwszym i drugim miejscu. Ostatni znak w tej sekcji odnosi się do daty produkcji i modelu pojazdu. Maszyny produkowane między 1980 a 2000 rokiem oznaczone są literami od L do Y, natomiast te schodzące z taśmy od 2001 do 2009 roku cyframi od 1 do 9. Następnie, zaczynając od 2010 roku, stosuje się oznaczenia alfabetyczne – 2010 to A, 2011 to B, 2012 to C itd. Zdarza się, że amerykańskie marki umieszczają rok produkcji na jedenastym miejscu, a miesiąc na dwunastym. Dla producentów, których produkcja nie przekracza 500 pojazdów rocznie, dodatkowa identyfikacja może występować na trzeciej, czwartej i piątej pozycji w sekcji VIS.

Numer VIN – gdzie go szukać? 

Najczęściej zadawanym pytaniemjest to, gdzie jest numer VIN? Wielu kierowców żałuje, że standardy nie obejmują także i tego aspektu. Ze względu na to, że nie ma konkretnych zaleceń co do miejsca numeru VIN, właściciele aut często nie wiedzą, gdzie go szukać. To właśnie wtedy zwykle wpisują w Google. Numer VIN zazwyczaj znajduje się na tabliczce znamionowej, która jest na przedniej szybie po stronie kierowcy pojazdu. To niejedyne miejsce, gdzie możemy wypatrywać identyfikatora pojazdu. Może się znajdować na jednostce napędowej, drzwiach (od wewnątrz) lub na słupku po stronie kierowcy. Dobrze jest szukać też etykiety pojazdu, ponieważ i tam może znajdować się numer VIN. W samochodach osobowych jest jeszcze wiele innych miejsc, gdzie opcjonalnie mógł zostać umieszczony VIN. Są to choćby grodzie, podłoga w okolicy fotela po stronie pasażera, okolice studzienki koła lub na klapie bagażnika. Jednak najprościej jest poszukać numeru VIN samochodu w dowodzie rejestracyjnym. Jednak warto mieć też świadomość tego może być jeszcze sporo miejsc, gdzie jest numer VIN pojazdu, oprócz tych wymienionych wyżej.

Jeśli numer VIN zaszedł rdzą, bezcenna może się okazać solidna szczotka mosiężna do usuwania rdzy i nalotów do zastosowania z odpowiednim środkiem do czyszczenia. Na zdjęciu: produkt marki Detailing House.

Czy każdy pojazd musi mieć numer VIN?

Numer VIN nie zawsze jest obowiązkowy. Według Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 31 grudnia 2022 roku numer identyfikacyjny nie jest wymagany dla pojazdów rejestrowanych po raz pierwszy przed datą 1 stycznia 1995 roku. VIN nie jest także obowiązkowy w przypadku motocykli, których pierwsza rejestracja odbyła się nie później niż 1 stycznia 2003 roku. Ten sam zapis obowiązuje ciągnik rolniczy, pojazd wolnobieżny, przyczepę i pozostałe pojazdy, którym nadano numer identyfikacyjny według odrębnych przepisów. W przypadku pojazdów nieobjętych ww. warunkami umieszczenie czytelnego numeru VIN jest koniecznością. Numer ten musi być łatwy do znalezienia, co jest istotne, zwłaszcza podczas badania technicznego pojazdu. Niestety, zdarzają się sytuacje, kiedy numer VIN ulega uszkodzeniu i nie spełnia obowiązujących norm. W takich przypadkach jest konieczne podjęcie odpowiednich kroków, aby przywrócić poprawny wygląd identyfikatora pojazdu.

Nie da się odczytać numeru VIN – co robić?

Ustaliliśmy już, gdzie numer VIN się znajduje, jednak co, jeśli nie da się go poprawnie odczytać? Może to być efekt rdzy niszczącej elementy nadwozia, poważne uszkodzenie konstrukcji auta lub efekt źle wykonanej naprawy. Niezależnie od sytuacji jest konieczne podjęcie odpowiednich kroków, by przywrócić numerowi VIN pojazdu odpowiedni stan. Co więcej, celowe uszkodzenie wybitego kodu lub podjęcie próby samodzielnej jego zmiany wiąże się z karą do 3 lat pozbawienia wolności. Co zrobić, gdy nasz numer VIN auta jest niewidoczny? Wówczas konieczne staje się wyrobienie nowego numeru VIN. Jak to zrobić?

1. Wezwanie rzeczoznawcy – weryfikuje stan pojazdu i sprawdza, czy dany numer VIN nie jest przypisany do innego pojazdu. Ocenia też, czy właściciel auta nie próbuje dopuścić się fałszerstwa.
2. Opinia rzeczoznawcy – rzeczoznawca samochodowy potwierdza uszkodzenie numeru VIN i niemożność jego odczytania. Wystawia potwierdzenie wykonanych prac.
3. Wniosek do wydziału komunikacji – na podstawie ekspertyzy wnioskujemy w wydziale komunikacji o wyrobienie nowego numeru VIN.

Między tymi etapami możemy też zostać poproszeni o wizytę w stacji kontroli pojazdów, by potwierdzić kilka informacji, na które uwagę zwróci rzeczoznawca. Warto pamiętać, że nie jest dozwolone samodzielne ingerowanie w numer VIN. Koszt wyrobienia nowego numeru VIN pojazdu waha się od 500 do 1500 zł.

Rdza pokrywa VIN – co robić? Jeśli jest jej niewiele, warto użyć płynu do usuwania metalicznych zanieczyszczeń. Na zdjęciu: produkt marki Shiny Garage.

Czy można czyścić numer VIN auta?

Warto dbać o auto i zapobiegać powstawaniu rdzy na elementach nadwozia. To właśnie ona najczęściej przyczynia się do tego, że nr VIN staje się nieczytelny niezależnie od miejsca, w którym został umieszczony. Dlatego warto używać wysokiej jakości środków do mycia i konserwacji aut oraz wybierać specjalistyczne preparaty do napraw i impregnaty utrwalające efekt czyszczenia. W branży detailingu samochodowego jest bardzo dużo niewielkich akcesoriów pozwalających docierać w najgłębsze zakamarki auta. Korzystając z tych metod, nie tylko dbamy o wygląd samochodu, ale i minimalizujemy ryzyko uszkodzenia kodu VIN.